کد مطلب:38349 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:16

گنجینه پرسمان » اهل بيت

معصوم(ع) ميفرمايند: نشايد و نبايد كه مردي دست مرد ديگر را ببوسد، چون اين عمل به معناي تعظيم و سجده در برابر او است. آيا بوسيدن دست استاد يا پدر و مادر هم شامل اين حديث ميشود؟

رواياتي كه از معصوم(ع) نقل ميشود، بعضاً با يكديگر متفاوت هستند و متعارض به نظر ميرسند.

امام صادق(ع) فرمود: به درستي كه يكي از شماهنگامي كه برادر (ديني) خود را ملاقات كرد، موضع سجده را كه محلّ نور است ببوسد.(1)

نيز حضرت فرمود: سر و دست كسي بوسيده نشود مگر (دست و سر) رسول خدا(ص) يا كسي به عنوان رسول خدا.(2)

مرحوم مجلسي در توضيح قسمت پاياني حديث (يا كسي كه اراده پيامبر از او باشد) ميفرمايند: آنها اجماعاً ائمه اطهار هستند و غير ائمه از سادات و علما بنابر اختلاف در نظر.

علامه مجلسي در ادامه ميفرمايند: اگر چه من در كلام اصحاب و حديث و فتاواي علما كسي را نديدم كه به حرمت تصريح كند (يعني بوسيدن دست و سر غير پيامبر و امام معصوم حرام باشد) پس شايد مراد از كسي كه اراده رسول خدا از او ميشود، ائمّه اطهار باشند. آن چنان كه از حديث بعدي استفاده ميشود و نيز احتمال دارد كه اين حكم شامل علما نيز بشود؛ علمايي كه عامل به علم و هادي مردم هستند كه فعل و قولشان يكي است، چون علماي راستين وارث پيامبران هستند. پس بعيد نيست افرادي كه به عنوان پيامبر مورد احترام و دست بوسي قرار ميگيرند، مشمول روايت باشند.(3) البته عرف مردم نيز علما و بزرگان دين را به عنوان نايبان و قائم مقامهاي پيامبر و معصومان(ع) ميدانند. اما در مورد استاد درس و يا پدر و مادر كه آيا بوسيدن دست ايشان صحيح است، به روايت و يا حديث خاصي در اين مورد بر نخورديم، جز آن كه آيت اللَّه مكارم شيرازي در پاسخ به اين سؤال كه: آيا بوسيدن دست استاد فقه جايز است؟ اصولاً روايات مربوط به موارد جواز بوسيدن دست و صورت را بيان فرماييد؟

مرقوم داشتند: بوسيدن دست استاد فقه جايز، بلكه مستحب است و در مورد روايتهاي مربوط به بوسيدن دست و صورت به بحارالانوار، ج 73، چاپ بيروت، صفحه 37 و... مراجعه كنيد.(4)

پي نوشتها:

1. بحارالانوار، ج 73، ص 37، حديث 34.

2. همان، حديث 35.

3. همان، ص 38.

4. استفتائات جديد، ص 494، سؤال 1605.